Studiemiddag ouderenzorg 26 maart 2015
“TOEKOMST OUDERENZORG: WIE DRAAGT EN NEEMT VERANTWOORDELIJKHEID”
Donderdag 26 maart 2015 van 15:00 – 17.30 uur
Universiteit Utrecht, Achter Sint Pieter 200, Raadzaal, in Utrecht
De vergrijzende bevolking, de stijgende zorgkosten en de overheidsschuld zetten de ouderenzorg onder druk. Ouderen hebben te maken met een verhoging van de AOW gerechtigde leeftijd, (indexatie)kortingen en verhoogde inkomens- en vermogensafhankelijke bijdragen voor ouderenzorg. Dit heeft gevolgen voor de toereikendheid van pensioeninkomens. Wat kunnen mensen redelijkerwijs zelf aan zorg betalen, en hoeveel ruimte is er voor mantelzorg wanneer ook verlangd wordt dat mensen participeren op de arbeidsmarkt?
Op het gebied van de ouderenzorg is een nieuwe richting ingeslagen met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) op 1 januari 2007. Sindsdien wordt van zorgbehoevenden verwacht dat ze hun zorg in eerste instantie in hun eigen sociale netwerk zoeken en/of lichte hulp zelf betalen. De verantwoordelijkheid verschuift van de overheid naar het individu en de familie.
Vanuit juridisch perspectief speelt de vraag tot op welke hoogte zorgtaken verplicht bij het sociale netwerk (bijvoorbeeld de kinderen) neergelegd kunnen worden. Zijn we op weg naar een ‘zorgplicht’ voor kinderen aan hun ouders (zoals die andersom bestaat voor ouders tot de 21e verjaardag van hun kinderen)? Is dat houdbaar?
Hoe kan de verantwoordelijkheid voor langdurige ouderenzorg verdeeld worden tussen het individu, de familie en de overheid en wat zijn de gevolgen in de praktijk? Wat zien we in de landen om ons heen? In Zuid-Europese landen vindt relatief veel mantelzorg plaats, terwijl in Noord-Europese landen de overheid traditioneel de belangrijkste rol heeft. In Duitsland kan de zorgrekening van ouders bij kinderen neergelegd worden en in Nederland ontvangen verhoudingsgewijs veel mensen met een lichte gezondheidsbeperking betaalde thuiszorg. In het laatste deel van deze bijeenkomst bespreken we hoe de verhouding van informele en publiek gefinancierde zorg er uit ziet in verschillende landen.
Programma
14.45 – 15.00 Inloop
15.00 – 15.15 Ontvangst door Kim Hermans, voorzitter van het NISZ.
Sprekers
15.15 – 15.30 Marike Knoef schetst de financiële positie van toekomstige ouderen en gaat na wat de ruimte is en wat de gevolgen kunnen zijn van hogere eigen bijdragen voor langdurige zorg en een grotere vraag naar mantelzorg. Marike Knoef is universitair docent aan de Universiteit Leiden.
15.30 – 16.00 Matthijs Vermaat gaat na wat vanuit juridisch perspectief wel en niet verlangd kan worden van het sociale netwerk. Matthijs Vermaat is advocaat in Amsterdam.
16.00 – 16.15 Pauze
16.15 – 16.45 Isolde Woittiez belicht de verhouding tussen informele en publiek gefinancierde zorg in internationaal perspectief. Isolde Woittiez is senior wetenschappelijk medewerker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau.
16.45 – 17.00 Evert Jan van Asselt geeft een reactie op voorgaande sprekers. Evert Jan van Asselt is coördinerend beleidsmedewerker cluster strategie bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
17.00 – 17.30 Discussie onder leiding van Kim Hermans.
U kunt zich aanmelden voor deze bijeenkomst door een e-mail te sturen naar info@nisz.nl. Als u lid bent of voor de eerste keer kennis komt maken bij het NISZ zijn aan uw deelname geen kosten verbonden. Als u voor de tweede keer komt is deelname 20 euro. U kunt voor 20 euro ook lid worden van het NISZ voor een heel jaar. Stuur voor een lidmaatschap een bericht naar bovengenoemd e-mailadres.
Het NISZ is een vereniging die de sociale zekerheid vanuit academisch, interdisciplinair en internationaal perspectief bestudeert. Daartoe werken economen, juristen en sociale wetenschappers nauw samen, onder meer door het organiseren van multidisciplinaire studiemiddagen. Voor meer informatie: www.nisz.nl