Lustrumcongres 2009 ‘Vergrijzing en sociale zekerheid’
Lustrumcongres ‘Vergrijzing en sociale zekerheid’
Discussie over handhaving, beperking en vervanging van het stelsel
Dinsdag 9 juni 2009 van 12.30 – 17.30 uur, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
NISZ bereikt dit jaar haar eerste lustrum en dat willen we vieren met een congres. Er is ruimte voor 60 deelnemers. Meldt u zich dan ook tijdig aan. U kunt zich aanmelden voor dit congres door een e-mail te sturen naar het secretariaat van het NISZ: Marike Knoef.
Er is ook een lunch inbegrepen in het programma, wilt u aan Marike Knoef laten weten of u daar aan deelneemt?
Voor leden zijn aan de deelname aan het congres geen kosten verbonden. Van niet-leden wordt een bijdrage van € 20,- gevraagd.
Een verslag van het lustrumcongres uit Sociaal Totaal (juli 2009).
Programma
12:30 – 14:00 Ontvangst met lunch
14:00 – 14:30 Eerste Sessie
Vergrijzing: waar hebben we het dan over?
Kees Knipscheer, Emeritus Hoogleraar Sociale Gerontologie, Vrije Universiteit, Amsterdam
14:30 – 15:00 Tweede Sessie
Is ondanks de vegrijzing handhaving van het sociale zekerheidsstelsel een optie?
Joop Roebroek, Universitair docent, Universiteit Tilburg
15:00 – 15:30 Derde Sessie
Leidt vergrijzing tot beperking van het socialezekerheidsstelsel?
Gijs Vonk, Bijzonder Hoogleraar Socialezekerheidsrecht, Rijksuniversiteit Groningen
15:30 – 16:00 Pauze
16:00 – 16:30 Vierde sessie
Leidt vergrijzing tot vervanging van het socialezekerheidsstelsel?
Romke van der Veen, Hoogleraar Sociologie van Arbeid en Organisatie, Erasmus Universiteit Rotterdam
16:30 – 17:15 Paneldiscussie
Ruimte voor vragen en discussie onder leiding van Frans Pennings, voorzitter van het NISZ, Hoogleraar Sociaal Recht, Universiteit Utrecht
17:15 Afsluitende Borrel
Toelichting op het programma
Breekt voor het stelsel van sociale zekerheid een nieuwe fase aan ten gevolge van de vergrijzing? Deze vraag wordt als volgt behandeld.
Eerst zal Kees Knipscheer aangeven wat vergrijzing voor gevolgen heeft voor (de inrichting van) het arbeidsleven. De vergrijzing kan tot gevolg hebben dat -meer nog dan voorheen – nadruk wordt gelegd op de activerende werking van socialezekerheidsregelingen. Immers, een activerende sociale zekerheid kan bijdragen om de gevolgen van de vergrijzing te verminderen en de sociale zekerheid voor ouderen te waarborgen. Iedereen die kan werken wordt geacht dat te doen ten einde het stelsel van sociale zekerheid betaalbaar te houden. Joop Roebroek zal vervolgens ingaan op de vraag of handhaving van het stelsel een optie is.
De vergrijzing kan echter ook vérstrekkende gevolgen hebben, namelijk een beperking van het stelsel van sociale zekerheid. Ook is een vervanging van het stelsel door een privaat systeem of een spaarsysteem mogelijk. Gijs Vonk en Romke van der Veen zullen deze mogelijkheden verkennen. Is de veronderstelling juist dat er op termijn voldoende werk is; dat door de vergrijzing alle handen nodig zijn; dat mensen langer moeten doorwerken; deelname van vrouwen aan het arbeidsproces verder moet worden gestimuleerd? Zo ja, dan heeft dit zeker gevolgen voor de mate van bescherming die de sociale zekerheid biedt. De sociale zekerheid moet dan worden beperkt of vervangen om de gevolgen van de vergrijzing het hoofd te bieden. Inactiviteit wordt niet langer geaccepteerd. Ingrepen in arbeidsongeschiktheidsregelingen (WAO, WIA) en werkloosheidsverzekering (WW) kunnen arbeid van ouderen, laaggeschoolden en allochtonen stimuleren. Langer doorwerken kan gestimuleerd worden wanneer uitstaproutes via WW en WAO/WIA minder aantrekkelijk worden. Andere maatregelen om de betaalbaarheid van de vergrijzing mogelijk te maken zijn een verhoging van de AOW gerechtigde leeftijd en/of fiscalisering van de AOW.