Studiemiddag 27 november: Loondoorbetaling bij ziekte. De positieve en negatieve effecten gewogen
Nederland heeft een bijzonder systeem voor dekking van het ziekengeldrisico. Sinds 2004 moet een werkgever bij ziekte twee jaar lang het loon doorbetalen. In één op de zes gevallen komt daar nog een derde jaar bij, als het UWV een loonsanctie oplegt. Internationaal gezien is dat uniek: in de meeste andere landen gaat die verplichting niet verder dan een periode van twee weken. Hoe is het eigenlijk te verantwoorden dat een werkgever nog zo lang nadat iemand voor hem heeft gewerkt, loon moet betalen? Wat waren en zijn de overwegingen om het beleid zo vorm te geven? Wat kunnen we tien jaar na invoering concluderen over de effecten van dit systeem? Welke ongewenste neveneffecten roept het op?
Beleidsevaluaties (bijv. De Jong e.a.) concluderen dat dit systeem in samenhang met de Wet verbetering Poortwachter de instroom in de arbeidsongeschiktheidsregelingen spectaculair omlaag heeft gebracht (van 120.000 naar 40.000 per jaar nu) en dat het werkgevers ‘prikkelt’ om te investeren in preventie en re-integratie. Maar er is ook sprake van negatieve neveneffecten: het kan leiden tot risicoselectie bij het aannemen van personeel, kleine werkgevers zijn mogelijk niet in staat om dergelijk lasten te dragen en risico’s kunnen worden afgewenteld op het UWV door meer gebruik te maken van flexcontracten. In de afgelopen jaren is het aandeel van de vaste contracten waarop de loondoorbetaling van toepassing is, gedaald van 76% naar 70% terwijl de WIA-instroom van flexkrachten onevenredig hoog is.
Het overheidsbeleid probeert dit effect te corrigeren: sinds 2014 worden grote en middelgrote werkgevers die veel gebruik maken van flexkrachten geconfronteerd met de ziektelasten (BEZAVA). Zal dit voldoende effect sorteren? Blijft het, gezien de potentieel omvangrijke ziektelasten voor vaste werknemers, niet aantrekkelijker van flexkrachten gebruik te maken, ook na de aanpassing van de ketenregeling in de Wet werk en zekerheid?
Vragen die tijdens deze middag ten aanzien van de loondoorbetalingsplicht aan de orde komen zijn:
- Waartoe is de loondoorbetalingsplicht ingevoerd en waar stuit zij op haar grenzen?
- In hoeverre is zij succesvol of leidt zij tot ontwijkend gedrag – en in hoeverre is het mogelijk dat laatste tegen te gaan?
- Is het zinvol haar strekking te differentiëren naar bedrijfsgrootte?
- In hoeverre is het risico dat uit de plicht voortvloeit, te verzekeren, in hoeverre gebeurt dat, en welke gevolgen heeft dat voor preventieve effecten?
De flyer van de bijeenkomst kunt u hier downloaden: Uitnodiging NISZ-studiemiddag Loondoorbetaling bij ziekte